IIS là gì? Cách cài đặt, sử dụng Microsoft IIS

IIS là gì?

IIS (Internet Information Services) là các dịch vụ dành cho máy chủ chạy trên Window nhằm cung cấp thông tin và phân tán chúng lên hệ thống mạng. ISS bao gồm rất nhiều dịch vụ như: FTP Server, Web Server,… Dịch vụ này được đính kèm ở những phiên bản hệ điều hành Windows.

 IIS được hiểu là một máy chủ Web Microsoft chạy trên hệ điều hành của Windows.

Sự xuất hiện của máy chủ Web Microsoft chính là công cụ cung cấp nội dung của Website qua nền tảng Internet đến người dùng cuối. Việc này được thực hiện dựa trên phương thức chuyển giao siêu văn bản hay còn được gọi là HTTP (Hypertext Transport Protocol). Sử dụng máy chủ IIS giúp doanh nghiệp quản lý tập trung, mở rộng hơn nữa quy mô nhằm tạo ra Web Server lớn hơn, có thể đáp ứng tốt hơn nhu cầu của những Website có lưu lượng lớn hơn, lượt truy cập cao hơn.

Chức năng chủ yếu của Microsoft IIS là lưu trữ ứng dụng, trang Web, các dịch vụ tiêu chuẩn mà người dùng cần, hỗ trợ các nhà phát triển chia sẻ một cách rộng rãi đến với người dùng của họ. Nền tảng này có thể phục vụ tốt cho cả Website HTML, Website động… cho phép người dùng ở xa vẫn có thể truy xuất Database cùng nhiều khả năng khác.

Với vai trò đó, ISS là một trong những thành phần không thể thiếu của một trang web. Các nội dung trên trang web của bạn chỉ được đăng tải và hiển thị trên Internet khi có một trang web server, cụ thể ở đây là IIS. Nếu không có sự tồn tại của IIS thì wesbite của bạn chỉ được hiển thị trên máy tính của bạn hoặc chỉ hiển thị khi bạn chia sẻ tệp dữ liệu trong mạng nội bộ.

Cách thức hoạt động của IIS

IIS hoạt động dựa trên 2 giao thức mạng chính là HTTP và FPT (File Transfer Protocol). Nhờ đó, IIS đóng vai trò tiếp nhận các yêu cầu và truyền tải những thông tin trên Internet đi kèm với nhiều định dạng khác nhau.

Trong số các dịch vụ của IIS, dịch vụ World Wide Web (WWW) là dịch vụ phổ biến nhất và nhận được nhiều sự quan tâm nhất hiện nay. Để tiếp nhận các yêu cầu từ trình duyệt, dịch vụ Web sử dụng giao thức mạng HTTP với thông tin có dạng địa chỉ URL. Sau đó, IIS sẽ gửi nội dung của website tương ứng về Web Browser để phản hồi lại những yêu cầu ban đầu.

Cách thức hoạt động của IIS

Để tạo ra các ký tự, văn bản, vị trí, nút, các tương tác,… IIS đã sử dụng những ngôn ngữ lập trình cơ bản như HTML. Bên cạnh đó, ISS còn sử dụng một số giao thức khác như:

• Giao thức HTTP: Hỗ trợ quá trình trao đổi thông tin giữa người dùng với Web Server.
• Giao thức HTTPS: Giúp mã hóa quá trình giao tiếp và giúp bảo mật dữ liệu bằng cách sử dụng SSL hoặc Transport Layer Security.
• Giao thức FPT/FPTS: Giúp hỗ trợ trong việc truyền tệp tin, thúc đẩy việc truyền tải nhanh chóng hơn.
• Giao thức SMTP: Để gửi và nhận thư điện tử hay những tin tức mạng.

IIS làm việc với ASP.NET Core

ASP.NET Core được tạo ra giúp tạo nên những website tương tác dễ dàng hơn theo các quy trình sau:

• ASP.NET Core sẽ xử lý các yêu cầu được gửi đến máy chủ và thông qua trang web. Sau khi thông tin được xử lý, hệ thống sẽ phản hồi lại các yêu cầu cho khách hàng. 
• WebDav cung cấp khả năng tạo lập và xuất bản các nội dung cho website IIS.
• Bên cạnh đó, các công cụ giúp phát triển tích hợp như Microsoft Visual Studio cũng được người dùng ưa chuộng.

IIS làm việc với ASP.NET Core

IIS có những phiên bản nào?

IIS đã có rất nhiều bảng nâng cấp trong quá trình ra đời và phát triển phần mềm. Phiên bản IIS 1.0 đầu tiên được phát hành ở dạng Add-On, miễn phí hoạt động trên hệ điều hành Windows NT 3.51 nhằm hỗ trợ xử lý lưu lượng truy cập của người dùng vào Microsoft.com. Ở thời điểm hiện tại thì IIS ra mắt phiên bản 10 với tính năng cực kỳ thông minh, là công cụ hỗ trợ tuyệt vời trong việc xuất bản Web. Các phiên bản nổi bật của Microsoft IIS phải kể đến:

• IIS 1.0 được đi kèm cùng Windows NT 3.51.
• IIS 2.0 được bao gồm trong Windows NT 4.0.
• IIS 3.0 được đi kèm với Service Pack 2 của Windows NT 4.0.
• IIS 4.0 được đi kèm cùng Option Pack của Windows NT 4.0.
• IIS 5.0 được đi kèm cùng với Windows 2000.
• IIS 5.1 được phát hành cùng Windows XP Professional.
• IIS 6.0 được đi kèm cùng Windows Server 2003 và Windows XP Professional x64 Edition.
• IIS 7.0 đi kèm cùng Windows Server 2008 và Windows Vista.
• IIS 7.5 đã được đi kèm với Windows 7 và Windows Server 2008 R2 . 
• IIS 8.0 đi kèm với Windows Server 2012 và Windows 8.
• IIS 8.5 được đi kèm cùng Windows Server 2012 R2 và Windows 8.1.
• Không có IIS 9.0.
• IIS 10 phiên bản 1607 hay còn được biết đến là phiên bản 10.0.14393. Phiên bản này được ra mắt đi kèm với Windows Server 2016 và Windows 10.
• IIS 10.0 phiên bản 1709 đi kèm với Windows Server 2016 và Windows 10 Fall Creators Update.
• IIS 10.0 phiên bản 1809, còn được gọi là phiên bản 10.0.17763 được đi kèm với Windows Server 2019 và Bản cập nhật Windows 10.

Các phiên bản nổi bật của Microsoft IIS

Những tính năng cơ bản của Microsoft IIS

Microsoft IIS đến với người dùng qua nhiều phiên bản khác nhau được cải tiến vượt bậc theo thời gian về tính năng, làm nên sức mạnh hiệu quả trong quá trình sử dụng:

• Cho phép sử dụng ASP.NET để tạo ứng dụng Web
• Tính năng có thể hoạt động với các Website được viết bằng nhiều ngôn ngữ lập trình khác
• Tính năng hỗ trợ xác thực Basic Access Authentication, Windows Authentication, Certificate authentication, Digest Access Authentication…
• Tính năng thông minh trong việc hỗ trợ bảo mật SSL/TLS, bảo mật Server Name Indication (SNI), bảo mật máy chủ FTP…
• Tính năng tối ưu hóa các thao tác tắt, bật, cài đặt tính năng, hiệu suất, bảo mật Web Server…

Đánh giá về ưu nhược điểm của Microsoft IIS

Đánh giá về ưu điểm

• Microsoft IIS mang đến khả năng hỗ trợ cao tối ưu với nhiều ngôn ngữ khác nhau. Lý do là bởi IIS là một Web Server được sử dụng rất phổ biến, được sở hữu toàn bộ các tính năng ưu việt của Window.
• Bên cạnh những phiên bản trả phí, Microsoft IIS còn cho ra mắt các phiên bản sử dụng miễn phí để người dùng được trải nghiệm trong quá trình sử dụng, tiết kiệm chi phí.

Đánh giá về nhược điểm

• Microsoft IIS chỉ có thể chạy trên hệ điều hành Window
• Cộng đồng người dùng không lớn mạnh, không có nhiều hỗ trợ như một số Web Server khác khiến cho số người sử dụng Microsoft IIS này cũng có dấu hiệu giảm dần từ năm 2013. Ở thời điểm hiện tại thì nguồn hỗ trợ duy nhất đối với những người sử dụng Microsoft IIS là trang chủ IIS https://www.iis.net/.

Thử nghiệm với IIS Express

Đây là một phiên bản được ra đời giúp người dùng có thể thử nghiệm những website độc quyền, được sáng tạo bởi Microsoft. IIS Express cũng mang các chức năng tương tự như Web Server IIS. Phiên bản thử nghiệm này cũng có những tác vụ vô cùng hiện đại. Người dùng có thể thực hiện mọi thao tác mà không cần phải có quyền quản trị.

Thiết lập an toàn bảo mật trong IIS như thế nào?

Việc thiết lập an toàn bảo mật trong IIS vô cùng quan trọng. Bởi trong đó có chứa rất nhiều thông tin trang web, nên bạn cần thực hiện bảo mật kỹ để tránh tình trạng thông tin bị đánh cắp.

Chính vì vậy, IIS cũng được tích hợp các tính năng bảo mật bằng các phương pháp:

• Kiểm soát, giới hạn tên miền và địa chỉ IP được cho phép truy cập Web Server.
• Tự động vô hiệu hóa những tính năng không cần thiết hoặc không hoạt động của IIS.
• Hỗ trợ người dùng cập nhật liên tục các phiên bản bảo mật của Windows.
• Dùng tường lửa để phân biệt và chọn lọc những gói thích hợp với mới chủ.
• Sử dụng đường dẫn URL để phân quyền cho những yêu cầu.
• Lịch sử có tính năng cho phép theo dõi hành động của những người dùng truy cập vào Web Server.

Hướng dẫn các bước cài đặt và cấu hình IIS

Để cài đặt IIS cho Microsoft Windows Server 2012 R2, Microsoft Windows Server 2016 và 2019 cũng không quá phức tạp. Bạn chỉ cần thực hiện theo các bước sau:

Bước 1: Cài đặt phần mềm IIS bằng Server Manager

1. Nhấn chọn phím “Windows” > “Server Manager” >” Manage” để lựa chọn thêm vào các tính năng.
2. Chọn “Installation”.
3. Lựa chọn cài đặt theo tính năng hoặc vai trò, rồi nhấn chọn “Next”.
4. Lựa chọn máy chủ bạn muốn cài đặt IIS, tiếp đó chọn “Next”.
5. Kích hoạt “Web Server Role”.
6. Chọn “Add Features to add the IIS Management Console”.
7. Tiếp đó bạn tiếp tục chọn “Next” để kích hoạt các cửa sổ SelectFeatures, Web Server Role (IIS), Select Role Services.
8. Ở cửa sổ Select Role Services, bạn lựa chọn dịch vụ, tiếp đó nhấn “Next”.
9. Chọn “Install” để tiến hành cài đặt các tùy chọn.
10. Cuối cùng nhấn “Close” để hoàn tất cài đặt.

Bước 2: Cài đặt phần mềm IIS trong PowerShell

1. Nhập vào từ khóa PowerShell, sau đó chọn “Windows PowerShell” và nhập lệnh “Install-WindowsFeature -name Web Server -IncludeManagementTools”.
2. Nhấn chọn “Enter” để hoàn tất quá trình cài đặt.

Bước 3: Cài đặt cấu hình IIS bằng Server Manager

1. Ở màn hình giao diện chính của Server Manager chọn menu “Tools”.
2. Sau đó chọn “Internet Information Services (IIS) Manager” và nhấn chọn “Add Website”.
3. Lựa chọn tên website hoặc đường dẫn và nhấn “OK” để hoàn thành thiết lập website đầu tiên.

Bước 4: Thay đổi các cài đặt mặc định cho IIS

1. Đăng nhập với tư cách quản trị viên (Run as administrator) vào Web Server.
2. Chọn “Start”, sau đó chọn “Control Panel”.
3. Cửa sổ Control Panel sẽ xuất hiện > chọn “Administrative Tools” và chọn “Internet Services Manager”.
4. Nhấp chuột phải vào website đang được cấu hình và nhấn chọn “Properties”.
5. Chọn vào “website tab” và điền các mô tả cần thiết theo yêu cầu cho website vào “Description box”.
6. Nhập địa chỉ IP mà bạn muốn cài đặt.
7. Thay đổi Transmission Control Protocol.
8. Chọn “Home Directory”.
9. Chọn “Directory” và nhấn chọn “Browse” để lựa chọn thư mục cần chia sẻ hoặc chọn “Share” để nhập đường dẫn mạng tới thư mục cần chia sẻ
10. Cuối cùng, chọn “Read” để cấp quyền cho thư mục. Nhấn “OK” để chấp nhận và hoàn tất quá trình cài đặt mặc định.

Bước 5: Tạo website mới trong IIS

1. Đăng nhập vào Web Server với tư cách quản trị viên.
2. Chọn “Start” > “Settings” và chọn mục “Control Panel”.
3. Nhấn đúp chuột vào “Administrative Tools” và chọn “Internet Services Manager”.
4. Chọn “Action” > “New” và chọn “Website” để bắt đầu khởi tạo website mới.
5. Tiếp theo thực hiện khởi tạo “Creation Wizard”. Sau đó nhấn “Next” để bắt đầu.
6. Nhập các thông tin cần thiết như mô tả và lựa chọn địa chỉ IP cho website, số cổng TCP, tên Host Header và nhấn “Next”.
7. Nhấn chọn “Browse” để chọn thư mục hoặc nhập đường dẫn cho thư mục, rồi chọn “Next”.
8. Lựa chọn quyền truy cập vào website, chọn “Next” và cuối cùng chọn “Finish” để hoàn thành.

So sánh sự khác nhau giữa IIS và Apache

Nhìn chung, IIS và Apache có những điểm khác nhau như:

Lời kết

IIS là một trong những thành phần không thể thiếu của một trang web. Chỉ khi tồn tại Web Server, trang web mới có thể hiển thị nội dung trên Internet.

Như vậy, chỉ với vài thao tác đơn giản là bạn đã có ngay trong tầm tay một công cụ hữu ích phục vụ cho nhu cầu sử dụng của mình. Hy vọng với những chia sẻ tổng quan nhất về Microsoft IIS đã phần nào mang đến cho bạn những điều thú vị và mới mẻ chưa từng biết đến để giải đáp thắc mắc về IIS là gì? Chúc quý doanh nghiệp sử dụng Microsoft IIS hiệu quả vào công việc kinh doanh của mình.